Το πρόσφατο κύμα καταλήψεων σε σχολεία και σχολές έρχεται ως φυσικό αποτέλεσμα της ουσιαστικής απαξίωσης της δημόσιας εκπαίδευσης με σκοπό την πλήρη αγοραιοποίησή της, όπως άλλωστε έχει τραγικά συρρικνωθεί κάθε τομέας κοινωνικών παροχών – υγείας, συντάξεων κλπ…
Όσον αφορά την προοπτική – αλλά ακόμα και τη δυναμική – των κινητοποιήσεων είναι αναγκαίο να επισημάνουμε κάποια σημαντικά σημεία εφόσον μας ενδιαφέρει η πιθανότητα θετικών αποτελεσμάτων παρόμοιων αγώνων. Μπορούμε να πούμε λοιπόν ότι η εκπαιδευτική κοινότητα δεν έχει αποκρυσταλλώσει ένα σαφή πολιτικό Λόγο που να συνδέει τα αιτήματα των φοιτητών με το οικονομικό-πολιτικό πλαίσιο που ορίζει τον ίδιο το «χαρακτήρα» της παιδείας και αυτό έχει να κάνει κατά τη γνώμη μας με τρεις βασικούς αλληλένδετους παράγοντες:
- Το ότι παρότι οι πρόσφατες κινητοποιήσεις έρχονται ως συνέχεια ενός μακρύ αγώνα σε βάθος χρόνου που είχε καταφέρει εν μέρει να αποτρέψει την πλήρη ιδιωτικοποίηση της παιδείας, δεν υιοθετήθηκε ένας αντιπαγκοσμιοποιητικός Λόγος μέσα στο φοιτητικό κίνημα όπου θα βοηθούσε τους νέους να ξεκαθαρίσουν απέναντι σε τι αγωνίζονται ώστε να δώσουν ρεαλιστική προοπτική στα αιτήματά τους.
- Η περιορισμένη δυναμική των κινητοποιήσεων είναι αλληλένδετη με το γενικότερο κλίμα εσωστρέφειας που έχει επιβληθεί σε μεγάλα κομμάτια της κοινωνίας που υφίστανται τις συνέπειες της οικονομικής κατοχής αλλά και με την ανίκανη πλέον «αριστερά» που δεν αμφισβητεί τους βασικούς μηχανισμούς της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης.
- Τέλος έχει να κάνει σαφώς με τον αντιδραστικό ρόλο που παίζει σήμερα η «εκφυλισμένη αριστερά» όπου με το μανδύα του «αριστερού» αποτρέπει να συνδεθούν τα επιμέρους αιτήματα και το αίτημα για δημόσια εκπαίδευση με την έξοδο από την ΕΕ δηλαδή την έξοδο από τις ανοιχτές και απελευθερωμένες αγορές με τις οποίες έχουν συνδέσει ήδη την ανώτερη άλλα και την κατώτερη εκπαίδευση. Άμεση συνέπεια αυτού είναι να οδηγείται η πλειοψηφία των μαθητών σε μια άκρως προβληματική εκπαίδευση χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα αν όχι εκτός αυτής.
Η σημερινή περιθωριοποίηση και υποβάθμιση του δημόσιου σχολείου αλλά και η εξάρτηση της χρηματοδότησης της ανώτατης εκπαίδευσης από μηχανισμούς της οικονομίας της αγοράς, αποτελεί άμεση συνέπεια της συμπόρευσης της παιδείας με τις ανάγκες της ανταγωνιστικότητας που επιβάλει η διεθνοποιημένη καπιταλιστική οικονομία.
Έτσι η πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια «δημόσια» εκπαίδευση αφήνονται σήμερα να παρακμάζουν όσον αφορά την ποιότητα εκπαίδευσης ενώ ταυτόχρονα η ποσότητα της ύλης των μαθημάτων, η ανεπάρκεια έντυπου υλικού και καθηγητών, οι αίθουσες των 30(+) ατόμων και οι συνεχείς εξοντωτικές άνευ ουσίας εξετάσεις καταντάν τις εκπαιδευτικές αίθουσες κολαστήρια στα μυαλά των παιδιών, που πολλά από αυτά σπεύδουν να παρατήσουν την εκπαιδευτική διαδικασία αφού δεν μπορούν να ανταποκριθούν οικονομικά στις ανάγκες της παραπαιδείας που επιβάλει η … «δημόσια εκπαίδευση» ώστε να αφομοιώνουν την ύλη. Βασικό στοιχείο που έρχεται να συμπληρώσει την άθλια αυτή εικόνα είναι η πλήρη σχεδόν απαξίωση των επαγγελματικών σχολών (ΕΠΑΛ), καθορίζοντας έτσι το αδιέξοδο της εκπαίδευσης και στην «επαγγελματική κατάρτιση» για όσους θέλουν να ακολουθήσουν ένα τεχνικό επάγγελμα.
Ο ρόλος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ελλάδα είχε επίσης δρομολογηθεί ήδη από την εποχή της «Διακήρυξης της Μπολόνια» όπου ο στόχος της δεν ήταν άλλος από την σύγκλιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης στην Ευρώπη ώστε να δημιουργηθεί ένας «Ευρωπαϊκός χώρος ανώτατης εκπαίδευσης» που θα διασφάλιζε τη διεθνή ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας. Ο στόχος της σύγκλισης αυτής ήταν λογική συνέπεια της ανάγκης για ελαστικοποίηση της εργασίας που επιβάλει η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση ώστε να επιτευχθούν τα επιθυμητά επίπεδα ανταγωνιστικότητας μεταξύ των τριών οικονομικών μπλοκ – ευρωπαϊκό, αμερικάνικο και ασιατικό. Συνέπεια της ευθυγράμμισης του εκπαιδευτικού συστήματος με τις ανάγκες για ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων και το κυριότερο των συνεχών περικοπών στα κονδύλια για την Παιδεία σύμφωνα με τα Μνημόνια, -όλα αυτά με στόχο την ανταγωνιστικότητα, είναι η συστηματική προσπάθεια απαξίωσης του δημόσιου πανεπιστημίου με άμεσους ή έμμεσους τρόπους. Έτσι όπου δεν είναι εφικτή η άμεση αντικατάσταση του δημόσιου πανεπιστημίου από τα ιδιωτικά με τις υποτιθέμενες «καλύτερες υπηρεσίες», τότε επιβάλλεται η έμμεση ιδιωτικοποίηση με την εισαγωγή διδάκτρων και σπόνσοριγκ από εταιρείες μέχρι και το ΝΑΤΟ…
Συνεπώς η κύρια κοινωνική συνέπεια της νεοφιλελεύθερης παγκοσμιοποίησης είναι η πρωτοφανής αύξηση της κοινωνικής και οικονομικής ανισότητας η οποία, εντούτοις, δεν εκφράζεται μόνο με τη τεράστια συγκέντρωση εισοδήματος στα χέρια λίγων, αλλά επίσης με τον αυξανόμενα ταξικό χαρακτήρα κοινωνικών υπηρεσιών, όπως η παιδεία, η υγεία και οι συντάξεις.
Έτσι ο αγώνας για δημόσια παιδεία, υγεία, συντάξεις κλπ. είναι πάντα συνυφασμένος με τον αγώνα για αλλαγή στις κοινωνικό-οικονομικό-πολιτικές δομές αφού οι τελευταίες ορίζουν το εκπαιδευτικό πλαίσιο και το βαθμό ταξικότητας της εκπαίδευσης. Εδώ κάνοντας μια «παρένθεση» να πούμε ότι οι κοινωνικοί αγώνες θα είχαν ευρεία δυναμική ,απήχηση και αποτέλεσμα στο βαθμό που το πολιτικό υποκείμενο ήταν ισχυρό και δε μιλάμε βέβαια για κομματικοποίηση – που είναι κάτι τελείως διαφορετικό. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να ερμηνεύσουμε την ανεπάρκεια της «αριστεράς» ώστε να εμπνεύσει κοινωνικές ομάδες που εξεγείρονται κατά καιρούς και την κατά συνέπεια ανάδυση της εθνικιστικής ακροδεξιάς. Από αυτή την άποψη η παραδοσιακή αριστερά δείχνει απρόθυμη να θίξει τους βασικούς μηχανισμούς της διεθνοποιημένης καπιταλιστικής οικονομίας. Σε θεωρητικό επίπεδο προσκολλημένη σε παλαιομαρξιστικά εργαλεία που είναι ανίκανα να ερμηνεύσουν τη νέα μορφή της διεθνοποιημένης επιχείρησης (Πολυεθνικές) και τον έλεγχο της οικονομίας που επιβάλλεται αντικειμενικά από αυτές, στις χώρες που ενσωματώνονται στο πλαίσιο της Νέας Διεθνούς Τάξης . Σε επίπεδο στρατηγικής – ως φυσική συνέπεια της ανεπάρκειας ανάλυσης για την παγκοσμιοποίηση – περιμένουν να «ωριμάσουν οι συνθήκες» για να αναλάβει την εξουσία η «συνειδητοποιημένη εργατική τάξη», ενώ γύρω μας όσοι έχουν μείνει στο χώρο εργασίας αμείβονται με μισθούς πείνας χωρίς να ξέρουν αν αύριο θα έχουν δουλειά και ένα μεγάλο επίσης κομμάτι της κοινωνίας στα πρόθυρα της εξαθλίωσης της ανεργίας, της απελπισίας, της πείνας, των παιδιών που γεμίζουν τα ιδρύματα, των αυτοκτονιών. Ως συνέπεια του παραπάνω είναι ότι η μόνη ρεαλιστική λύση εξόδου των λαϊκών στρωμάτων από τη κρίση και τις συνέπειές της, η δημιουργία δηλαδή ενός ευρέος Μετώπου για την Κοινωνική και Εθνική Απελευθέρωση (ΜΕ.Κ.Ε.Α)[1], να μην υιοθετείται από το σύνολο της πεθαμένης πλέον αριστεράς στην Ελλάδα.
Από την άλλη η εκφυλισμένη «αριστερά» είτε της βουλής είτε των επαγγελματιών εξωκοινοβουλευτικών πολιτικάντηδων διαφόρων παραμάγαζων, είτε διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους για τους κακούς πολιτικούς και τις κακές πολιτικές των μνημονίων ενώ παράλληλα υπερθεματίζουν υπέρ της ΕΕ και αγωνίζονται για να παραμένει ο λαός μέσα σε αυτή, είτε κολλούν στη συνθηματολογία τους και ένα «έξω από ΕΕ» και καθάρισαν… Φυσικά όλοι αυτοί τόσο καιρό εκπαίδευαν το κοινό τους στη «χρεολογία» , ποτέ δεν υιοθέτησαν ένα πρόγραμμά άμεσης εξόδου από την ΕΕ και τις συμβάσεις με την νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση, ενώ φρόντιζαν με επιμέλεια πάντα να ξεκόβουν τα επιμέρους κοινωνικά αιτήματα και τις κινητοποιήσεις μαθητών/φοιτητών, εργαζομένων, αγροτών κλπ… από τον αγώνα για αλλαγή στις οικονομικό-πολιτικές δομές, δηλαδή από τις πραγματικές αιτίες των συνεπειών της ενσωμάτωσης των λαϊκών στρωμάτων στην Νέα Διεθνή Τάξη που διαχειρίζεται η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση.
Αποτέλεσμα της φιλοευρωπαϊκής πολιτικής του Συν/Σύριζα είναι οι γνωστές φιλοσυστημικές γελοιότητες που έχουν καταγραφεί κατά καιρούς και στο τομέα του φοιτητικού αγώνα για δημόσια εκπαίδευση, όπως η κατάθεση τροπολογίας το 2008 – που απέσυραν αμέσως μετά…- που συμφωνούσε σε όλα τα επίμαχα σημεία με το αντίστοιχο πλαίσιο της ΝΔ, ή η συνεχής σιωπή τους για τα ερευνητικά προγράμματα του ΝATO μέσα στα πανεπιστήμια που εφαρμόζονται εδώ και χρόνια[2] και αυτό δεν είναι κάτι τυχαίο αφού ο Συν/Σύριζα όπως και άλλα παραμάγαζά του στην εξωκοινοβουλευτική «αριστερά» όπως η ΑNΤΑΡΣΥΑ έχουν άμεσα η έμμεσα υποστηρίξει και νομιμοποιήσει όλους τους πολέμους της υπερεθνικής ελίτ.
Τα υπαρκτά προβλήματα της παιδείας δε λύνονται βέβαια με την άμεση ή έμμεση ιδιωτικοποίησή της στέλνοντας τη πλειοψηφία του μαθητικού κόσμου είτε εκτός σχολείου είτε στην ανεργία χαρίζοντάς τη στα ιδρύματα και τους μηχανισμούς των ελίτ για λίγους, αλλά αντίθετα με την κοινωνικοποίησή της . Και η κοινωνικοποίηση δεν σημαίνει μόνο έλεγχο των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων από το εκπαιδευτικό προσωπικό με συμμετοχή και των φοιτητών αλλά την αποκομματικοποίηση γενικά της εκπαιδευτικής κοινότητας και την πολιτικοποίησή της σε ένα υγιή πολιτικό λόγο που θα απορρίπτει αυτόματα κάθε προσπάθεια αποπροσανατολισμού του τρόπου σκέψης και δράσης είτε αυτή προέρχεται από συντηρητικούς χώρους είτε από ψευτο-«αριστερούς».
Γι αυτό ακριβώς ο αγώνας των μαθητών/φοιτητών θα πρέπει να αποκτήσει αναλυτικά εργαλεία που θα ερμηνεύουν τη σημερινή πραγματικότητα δίνοντας συγκεκριμένες προτάσεις για μια πραγματική δημοκρατική παιδεία όπου το εκπαιδευτικό πλαίσιο θα ορίζεται από την κοινωνία παρέχοντας στους μαθητές αυτοστοχαστική δραστηριότητα[3] και όχι από τις ελίτ. Αυτός ο αγώνας προϋποθέτει την οργάνωση της εκπαιδευτικής κοινότητας στο σύνολό της πάνω σε νέες μορφές ανάλυσης και κατά συνέπεια πρακτικής, για να μη καταντούν οι αγώνες και οι κινητοποιήσεις πυροτεχνήματα και εύκολη λεία της εκφυλισμένης «αριστεράς» αλλά αφορμές για εμβάθυνση, ξεκαθάρισμα και μαζικοποίηση της κοινωνικής πάλης.
[1]http://www.periektikidimokratia.org/anakoinoseis/2012-02-29/metopo-koinonikis-ethnikis-apeleftherosis
[2] Βλ πχ. Την συνεργασία του Αριστοτελείου πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης με το ΝΑΤΟ το 2008 την ώρα μάλιστα που ισοπεδώνονταν γι άλλη μια φορά η Παλαιστίνη.
Επίσης τα Νατοϊκά προγράμματα «Πρόγραμμα Πρακτικής Ασκησης φοιτητών στο ΝΑΤΟ», την προκήρυξη για την πολεμική έρευνα του ΝΑΤΟικού Κέντρου Υποθαλάσσιας Ερευνας και τη συμμετοχή επιστημόνων του ΑΠΘ στο Πρόγραμμα του ΝΑΤΟ «Επιστήμη για την Ειρήνη και την Ασφάλεια» (Science for Peace and Security).
Επίσης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, χορηγώντας υποτροφίες μέσω του «Γραφείου Σταδιοδρομίας»
Βλ. επίσης τον πίνακα υποτροφιών από κυβερνήσεις, το ΝΑΤΟ κλπ. : http://career.teilam.gr/ypotrofies/ypotrofies-genika.html
http://gdias.teipir.gr/gdiasold/scolar_gr.htm
[3]Βλ. Τάκης Φωτόπουλος, «Από την (δυς)εκπαίδευση στην Παιδεία», περιοδικό Περιεκτική Δημοκρατία, τεύχ. 10,11,13.
http://www.inclusivedemocracy.org/pd/is10/issue_10_paideia.htm
Επίσης : «Ο αγώνας ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της παιδείας στην Ελλάδα» περιοδικό Περιεκτική Δημοκρατία τεύχ. 15.
http://www.inclusivedemocracy.org/pd/is15/issue_15_takis_agonas_enantia.htm
Και: στο «Η Ελλάδα ως Προτεκτοράτο της Υπερεθνικής Ελίτ» , σελ. 207-223. Εκδόσεις Γόρδιος.
http://www.inclusivedemocracy.org/fotopoulos/greek/grbooks_gordios_EE_2010/contents.htm
Δείτε ακόμα : Τεύχος 13 (Σεπτέμβριος 2006)
