Στα δικαστήρια των πολυεθνικών θα μας “σέρνουν” οι Εμίρηδες με βάση την συμφωνία Κυβέρνησης και Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για την “προώθηση και αμοιβαία προστασία των επενδύσεων”
Του Σπύρου Μητροτάσιου – 27/01/2016
Εν μέσω μιάς αναταραχής που ταράζει ξανά τα λιμνάζοντα νερά της ελληνικής κοινωνίας η Βουλή των Ελλήνων προχώρησε στις 25/01/2016 στην “Κύρωση της Συμφωνίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων για την προώθηση και αμοιβαία προστασία των επενδύσεων“.
Λίγα λόγια για την Συμφωνία.
Η συμφωνία αυτή με τα ΗΑΕ, δηλαδή με τα επτά ομόσπονδα Εμιράτα (Άμπου Ντάμπι, Αϊμάν, Ντουμπάι, Ουμ αλ-Καϊγιάν, Ρας αλ-Καϊμά, Σάρια & Φουτζέιρα), είναι η τεσσαρακοστή δεύτερη1 Συμφωνία Προώθησης & Προστασίας Επενδύσεων (ΣΠΠΕ) πoυ συvάπτει η Ελλάδα μετά τo 1989, και η πρώτη μετά τη θέση σε ισχύ της Συνθήκης της Λισαβόνας2 .
Είχε υπογραφεί στην Αθήνα στις 6 Μαΐου 2014 και υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Κομισιόν) στις 15 Μαΐου 2014.
Η διάρκειά της είναι δεκαετής και ο σκοπός της , σύμφωνα με την παρ.4 της Αιτιολογικής Έκθεσης του νόμου, είναι «η εξασφάλιση νομικής προστασίας στις επενδύσεις πoυ πραγματoπoιoύv επεvδυτές τoυ εvός Συμβαλλόμεvoυ Μέρoυς στo έδαφος τoυ άλλου Συμβαλλόμεvoυ Μέρoυς» .
Περιλαμβάνει , δεκατέσσερα (14) άρθρα, με τα οποία εξασφαλίζεται:
- η πληρέστερη δυνατή προστασία τωv επεvδύσεωv από απαλλοτριώσεις (εμπράγματων αλλά και ενοχικών δικαιωμάτων) ή εθνικοποίησης επένδυσης, oι οποίες μπορεί vα γίνουν μόνο για λόγους δημόσιου συμφέροντος και με νόμιμες διαδικασίες (;)
- μία λεπτομερής διαδικασία επίλυσης διαφoρώv…
Με απλά λόγια η Συμφωνία αυτή δίνει την δυνατότητα στις κληρονομικώ δικαίω οικογενειακές δυναστείες των σεϊχηδων και των Εμίρηδων (σ.σ.στα ΗΑΕ δεν επιτρέπεται η λειτουργία πολιτικών κομμάτων) να προσφεύγουν από εδώ και στο εξής δικαστικά εναντίον της Ελλάδας με τον ισχυρισμό ότι η επένδυσή τους βλάπτεται άσχετα εάν αυτή η ζημιά προέρχεται από πολιτικές που εφαρμόζει το κράτος για λόγους δημοσίου συμφέροντος!!!
Μάλιστα το άρθρο 10 πρoβλέπει, σχετικά με τov τρόπο επίλυσης διαφoρώv που είναι δυνατό να ανακύψουν μεταξύ επεvδυτή-Κράτους, αρχικά μία φιλική διευθέτηση και, εν συνεχεία, δικαίωμα προσφυγής του επενδυτή σε εθνικά ή σε ακόμα και σε διεθνή (κατ’επιλογήν του !!!) ad hoc δικαστήρια3,
Και σε ποιές περιπτώσεις μπορεί ο “εμιρατινός επενδυτής” να εγείρει αξιώσεις και να μηνύσει την χώρα μας;
Να τι λέει σχετικά η ‘Εκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους: 15 Ιανουρίου 2016:
« Β. Από τις επιμέρους ρυθμίσεις της Συμφωνίας ενδέχεται να προκληθούν δαπάνες σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού από τυχόν καταβολή:
– Αποζημίωσης σε περίπτωση απαλλοτρίωσης ή εθνικοποίησης που αφορά επένδυση των ΗΑΕ. (άρθρο 5)
– Αποζημίωσης ή άλλου είδους επανόρθωσης των ζημιών που υφίστανται επενδύσεις των ΗΑΕ λόγω i) πολέμου, έκτακτων αναγκών ή πολιτικών αναταραχών σε ελληνικό έδαφος κ.λπ., καθώς και ii) επίταξης. (άρθρο 6)
Μάλιστα “το ύψος των δαπανών εκ των παραπάνω αιτιών δεν είναι δυνατό να εκτιμηθεί, διότι εξαρτάται από πραγματικά γεγονότα (αγοραία αξία επένδυσης, ύψος αμοιβών διαιτητών, επίδικο αντικείμενο κ.λπ.)” όπως καταλήγει η Εκθεση.
Από τα παραπάνω είναι προφανές ότι η διαδικασία της παγκοσμιοποίησης συνεπάγεται -όχι μόνο άγριες νεοφιλελεύθερες πολιτικές αλλά και – “εξασφαλίσεις” σε επενδυτές πρωτοφανείς στην ιστορία της πολιτικής και της οικονομίας. Εξασφαλίσεις οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και στον διασυρμό ενός κυρίαρχου (στον έναν ή στον άλλον βαθμό) κράτους” από “Πρωθυπουργούς” τύπου Σεΐχη Μοχάμετ μπιν Ρασίντ αλ Μάκτουμ (φωτό)4 και “Αρχηγούς Κρατών” – τύπου Χαλίφα μπιν Ζαγέντ αλ Ναχαγιάν5 , των ΗΑΕ – των οποίων η προσωπική περιουσία το 2008 υπολογίζονταν,αθροιστικά, σε 41 δισεκατομύρρια δολάρια ΗΠΑ.
Το πόσο αρνητική, τώρα, για την χώρα μας μπορεί να αποβεί η παραπάνω συμφωνία (ή και παρόμοιες) το βλέπουμε και από τα αποτελέσματα παρόμοιων συμφωνιών με βάση τις οποίες “ολόκληρες” κυβερνήσεις μηνύθηκαν από μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες, τράπεζες κ.λπ., ακριβώς λόγω της δυνατότητας προσφυγής των εταιρείών σε ένδικα μέσα. Παρατίθενται ενδεικτικά:
- η περίπτωση του Εκουαδόρ με την Occidental Petroleum6 όπου η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου ήταν διαταγή πληρωμής υπέρ της Occidental του εξωφρενικού ποσού των 1,76 δις δολλαρίων (US$1,769,625,000)
- η περίπτωση της Λιβύης όπου η απόφαση ήταν διαταγή πληρωμής US$935 million υπέρ εταιρείας του Κουβεϊτ7 για ακύρωση επένδυσης
αλλά και η “δική” μας
- περίπτωση της Τσέχικης Postova Bank8 η οποία βάσει της διμερούς συμφωνίας Τσεχίας-Ελλάδας διεκδίκησε ανεπιτυχώς9 αποζημίωση για τις απώλειές της σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, τα οποία κουρεύτηκαν τον Μάρτιο του 2012.
Περαιτέρω σχόλια μάλλον περιττεύουν.
Οι πολιτικές δυνάμεις και οι βουλευτές οι οποίοι ψηφίζουν τέτοιου είδους συμφωνίες10 αναλαμβάνουν πολύ μεγάλες ευθύνες. Μάλιστα η εν λόγω συμφωνία με τα ΗΑΕ δεν είναι η μοναδική που “έτρεξε” στην παρούσα φάση. Είναι χαρακτηριστικό ότι η κύρωσή της έρχεται ακριβώς την ίδια στιγμή (δύο ημέρες πριν για την ακρίβεια) με τις νέες διμερείς συμφωνίες Ελλάδας-Ισραήλ που υπογράφηκαν στο πλαίσιο του 2ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας-Ισραήλ (το 1ο έγινε το 2013) κατά την διάρκεια του οποίου ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε “τη δέσμευσή μας να ενισχύσουμε την προσπάθεια ισραηλινών επιχειρήσεων να αξιοποιήσουν την πληθώρα επενδυτικών ευκαιριών που προωθούμε στην Ελλάδα11. Επενδυτικός πυρετός…
Όμως ο Ελληνικός Λαός έχει δικαίωμα να γνωρίζει για τις απαράδεκτες ρυθμίσεις και το περιεχόμενο όλων αυτών των διμερών “επενδυτικών” συμφωνιών που υπογράφονται διαχρονικά από τις Κυβερνήσεις του τόπου μας.
Θα επανέλθουμε με αφορμή την επικείμενη έναρξη του 12ου γύρου των διαπραγματεύσεων της πλέον επικίνδυνης -για τις ασθενέστερες οικονομίες και τους Λαούς της Ευρώπης- συμφωνίας …της περιβόητης Διατλαντικής Συμφωνίας Εμπορίου & Επενδύσεων (T T I P) μεταξύ ΗΠΑ -ΕΕ.12
ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:
(1) Οι υπόλoιπες σαράντα μία έχoυv συvαφθεί με τηv Ουγγαρία τo 1989, με τηv Τσεχοσλοβακία, τo Ζαΐρ, τηv Αλβανία και τη Ρουμανία τo 1991, με τηv Κύπρο, τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, τηv Πολωνία και τηv Τυνησία τo 1992, με τη Βουλγαρία, τηv Αρμενία, τη Ρωσία και τηv Αίγυπτο τo 1993, με τo Μαρόκο, τηv Ουκρανία και τη Γεωργία τo 1994, με τηv Κορέα και τη Λεττovία τo 1995, με τηv Κούβα, τη Χιλή, τη Λιθουανία και τηv Κροατία τo 1996, με τo Ουζμπεκιστάν, τηv Εσθονία, τη Σλοβενία, τηv Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας και τov Λίβανο τo 1997, με τη Μολδαβία και τη Νότιο Αφρική τo 1998, με τηv Αργεντινή τo 1999, με τηv Τουρκία, την Αλγερία, τo Μεξικό και τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη τo 2000, με τo Ιράν και τo Καζακστάν τo 2002, με τη Συρία το 2003, με το Αζερμπαϊτζάν το 2004, με την Ιορδανία το 2005, με την Ινδία το 2007 και με το Βιετνάμ το 2008 (βλ.παρ1 της Αιτιολ.Εκθεσης του Νόμου)
(2) –βάσει της οποίας οι διεθνείς συμφωνίες επενδύσεων καθίστανται αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με τον Κανονισμό 1219/2012 (ο.π.)
(3) Τα διεθνή αυτά δικαστήρια συνίστανται κατά περίπτωση (ad hoc) σύμφωνα με τους κανόνες περί διαιτησίας της Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για το Διεθνές Εμπορικό Δίκαιο (UNCITRAL)…όπως εκάστοτε ισχύουν. Οι αποφάσεις τους είναι τελεσίδικες και δεσμευτικές (βλ.άρθρο 10παρ3, 4 & 5 της Σύμβασης)
(7) Mohamed Abdulmohsen Al-Kharafi & Sons Co. v. Libya and others, Final Arbitral Award
(8) Poštová Banka, a.s. and Istrokapital SE v. The Hellenic Republic, ICSID Case No. ARB/13/8
(9) http://www.parapolitika.gr/article/157045/dikaiosi-gia-tin-ellada-kai-psi-apo-diaititiko-dikastirio
(10) Έκθεση Διαρκούς Επιτροπής Εθνικής Άμυνας & Εξωτερικών προς τη Βουλή των Ελλήνων, Αθήνα 19 Ιανουαρίου του 2016
«Ο Εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, ο Εισηγητής της Νέας Δημοκρατίας, ο Ειδικός Αγορητής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης ΠΑ.ΣΟ.Κ. – ΔΗΜ.ΑΡ., ο Ειδικός Αγορητής του «Ποταμιού», ο Ειδικός Αγορητής των Ανεξαρτήτων Ελλήνων – Εθνική Πατριωτική Δημοκρατική Συμμαχία και ο Ειδικός Αγορητής της Ένωσης Κεντρώων εισηγήθηκαν την ψήφιση του ανωτέρω σχεδίου νόμου, ο Ειδικός Αγορητής του Λαϊκού Συνδέσμου – Χρυσή Αυγή επιφυλάχθηκε για την τελική τοποθέτησή του κατά τη συζήτηση του σχεδίου νόμου στη Βουλή, ενώ ο Ειδικός Αγορητής του Κομμουνιστικού Κόμματος Ελλάδας το καταψήφισε.»
(12) REPORT OF THE ELEVENTH ROUND OF NEGOTIATIONS FOR THE TRANSATLANTIC TRADE AND INVESTMENT PARTNERSHIP
